Znacie legendę o początkach Polski?
Dawno, dawno temu żyli sobie trzej bracia: Lech, Czech i Rus. Było to taaaaaaak dawno temu, że w Europie rosły głownie same lasy, bardzo mało było osad, a miast to chyba wcale. Bracia wyruszyli na poszukiwanie miejsca, w którym mogliby założyć swoje osady, swoje grody. Pewnego wieczoru dotarli na polanę, na której rosło wielkie drzewo, na drzewie tym gniazdo zbudował piękny biały orzeł. Lechowi tak spodobał się ten widok, że postanowił tu zostać, Czech wyruszył dalej na południe – dziś są tam Czechy, Rus – na wschód – dziś jest tam Rosja. Lech założył osadę Gniezno – nazwa pochodzi oczywiście od gniazda orła, który zresztą stał się symbolem – godłem kraju Lecha.
Wszystko pięknie: Czech – Czechy, Rus – Rosja, dlaczego więc: Lech – Polska??
Skąd ten Lech??
Już wyjaśniam.
Dawno temu, ale nie tak dawno jak żyli Lech, Czech i Rus – trochę później, na terenie, na którym dziś leży Polska, żyły różne plemiona Słowian, np. Polanie, Wiślanie, Lędzianie, Ślężanie itp. Zjednoczył je wszystkie pod swoim przywództwem Mieszko I – pierwszy książę Polski (wywodzący się z dynastii Piastów, z plemienia Polan) i w 966 roku przyjął chrzest i tę datę: rok 966 uznajemy za początek państwa polskiego. Nazwa Polska wywodzi się właśnie od Polan – plemienia, które uprawiało ziemię, pola.
Dalej nie wiemy, skąd ten Lech…
No dobrze, ale dlaczego w takim razie w legendzie jest Lech? Może to był albo powinien być Pol?
Otóż nie 🙂 Lachowie – czy inaczej Lędzianie to także nazwa jednego z plemion – do dziś słychać to określenie w innych językach, ponieważ jeśli chcemy wymówić słowo „Polska” po węgiersku, powiemy Lengyelország (czyli kraj Lachów – panów [i to w dodatku anielskich :)]), po litewsku – Lenkija, a „Polak” to po litewsku lenkas, także w powiedzeniu strachy na Lachy – niepotrzebny lęk, nie ma się czego bać – możemy usłyszeć tego naszego legendarnego przodka Lecha, choć nie wszyscy słyszą w “lachach” Polaków…
Powiedzenie strachy na Lachy jest znane od ok. XVII w., ale nie wszyscy językoznawcy są zgodni, jaka jest jego etymologia. Jak wyjaśnia dr Krystyna Długosz-Kurczabowa, przytaczając dwa różne teksty: słownik Lindego i encyklopedię Glogera, “lachy” mogą oznaczać zarówno ‘Polaków’ jak i ‘wielkie, gęste, ciemne lasy’, “lachy” jako zgrubienie od “las”.
Dziś określeniem Lachowie, Lachy – nazywa się potocznie Polaków lub polski naród głównie na wschodzie Europy oraz w Turcji. Turcja zresztą była jedynym krajem w XIX w., który nie uznał rozbiorów Polski, oficjalne spotkania u sułtana (czyli władcy) tureckiego rozpoczynano pytaniem: „Czy przybył już poseł z Lechistanu?”, którą to legendę znamy chyba wszyscy z lekcji historii albo języka polskiego.
Na koniec ciekawostka
Bywa, że z dozą ironii (a właściwie autoironii) mawiamy o naszym kraju, że jest “Polandią” – podobnie jak czasem niektóre matki określane są mianem “madek” (więcej o tym w TYM wpisie), tymczasem w języku indonezyjskim nazwa naszej ojczyzny wygląda właśnie tak: Polandia. Warto wiedzieć, że tym językiem posługuje się na co dzień 197,7 mln osób – czyli prawie pięć razy więcej niż ludność w Polsce; można więc zaryzykować tezę, że Polandii jest więcej niż Polski, ale oby tylko w języku 😉
Jeśli podoba Ci się to, co robię, możesz mnie wesprzeć wirtualną kawą; zapraszam na mój profil na buycoffe.to:
Rus – to wcale nie Rosja! Ruś – to współczesna Ukraina! “Rosja” – Moskowija, jaka skradła nazwisko “Ruś” od Ukrainy!
Obecna Ukraina leży na Rusi, ale Ukraina to nie Ruś. Ruś to coś więcej. Obecnie jest tam Ukraina, Białoruś i Rosja.